İş ve Sosyal Güvenlik Hukuku, işveren ve işçi arasında sözleşme ilişkisine bağlı olarak kurulan hak ve yükümlülükleri düzenler. İş ve Sosyal Güvenlik Hukukunun amacı, işçinin ve işverenin haklarını korumak, sosyal güvenliği sağlamaktır.
İş ve Sosyal Güvenlik Hukuku alanına giren konuları işe alım ve işten çıkarma prosedürleri, iş sözleşmelerinin ve iş yeri yönetmeliğinin hazırlanması, işten çıkarma ve işe iade, kıdem ve ihbar tazminatı, haklı fesih, iş kazaları, iş yeri devri, işveren değişikliği, organizasyon değişiklikleri olarak sayabiliriz.
1475 sayılı İş Kanunu kapsamına giren işçi ve işveren arasındaki uyuşmazlıklar İş Mahkemelerinde görülür.
İş Hukukunun Özellikleri:
- İşveren tarafından işçinin emeğinin sömürülmemesi, hakkının ihlal edilmemesi için iş hukukunda işçi haklarının korunması temel prensiptir.
- Aksi sadece işçinin lehine kararlaştırılabilen nisbi emredici kurallar içerir; işçiye asgari ücretin altında ücret verilememesi gibi.
- İş hukuku çerçevesinde herhangi bir hükümle ilgili tereddüt yaşanması durumunda işçi lehine yorum yapılır.
- İş hukukunda işçinin kişiliğine öncelik verilir ve buna bağlı olarak hizmet sözleşmesi işveren ile işçi arasındaki karşılıklı edimlerin sorumluluklarına dayalı ilişkinin çerçevesini çizer.
- İşçiler, sendikalar aracılığıyla yönetime katılabilir.
- Özel hukuka ait kriterleri barındıran iş hukuku, işçi ve işverenin çalışma
hayatında karşılıklı ilişkilerinin düzenlenmesinde devletin müdahilesinden dolayı bir karma hukuk dalıdır.